Το ενδιαφέρον για το μεγαλειώδες ταφικό μνημείο της Αμφίπολης αναζωπυρώθηκε μετά την αποκάλυψη της επικεφαλής των ανασκαφών, Κατερίνας Περιστέρη, ότι οι αρχαιολόγοι βρήκαν κατά τις ανασκαφικές έρευνες το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα. Ποιός ήταν όμως ο Ηφαιστίωνας;
Ο στρατηγός και φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, γεννήθηκε στην Πέλλα και ήταν ένας από τους Μακεδόνες βασιλικούς παίδες που συμμετείχαν μαζί με τον Αλέξανδρο στις διαλέξεις του Αριστοτέλη στη Μίεζα, πιθανόν το 343.
Ο Αλέξανδρος τον έκανε μέλος της σωματοφυλακής του, και κατόπιν συμμετείχε στην εκστρατεία στην Ασία.
Στην Τροία ο Ηφαιστίων συμμετείχε στις λατρευτικές τελετές κατά τις οποίες στεφάνωσε τον τάφο του Πατρόκλου, ενώ αντίστοιχα ο Αλέξανδρος στεφάνωσε τον τάφο του Αχιλλέα, συμβολίζοντας έτσι την ισόβια φιλία ανάμεσα στους δύο άνδρες.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Αλέξανδρος συνήθιζε να αναφέρεται στον Κρατερό ως Φιλοβασιλέα, ενώ στον Ηφαιστίωνα ως Φιλαλέξανδρο.
Στα πρώτα χρόνια της εκστρατείας στην Ασία, βρίσκουμε ελάχιστες αναφορές στον Ηφαιστίωνα σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το 332 π.Χ. τον βρίσκουμε να ηγείται του στόλου που συνόδευε τον στρατό του Αλέξανδρου στη Φοινίκη. Το 331 π.Χ., ήταν αυτός που δέχτηκε έναν νεαρό από τη Σάμο, τον Αριστίωνα, απεσταλμένο του Δημοσθένη προκειμένου να μεσολαβήσει στον Αλέξανδρο για έναν πιθανό συμβιβασμό.
Κατά τη διάρκεια της μάχης στα Γαυγάμηλα, ο Ηφαιστίων τραυματίστηκε ενώ πολεμούσε ως επικεφαλής των σωματοφυλάκων. Πήρε ενεργό μέρος στην ανάκριση του Φιλώτα και μάλιστα προέτρεψε τους υπόλοιπους Μακεδόνες να τον βασανίσουν ώστε να ομολογήσει τους συνενόχους του.
Ως ανταμοιβή, του δόθηκε η ηγεσία των Εταίρων, την οποία μοιράστηκε με τον Κλείτο τον Μέλα, γιο του Δροπίδη. Στη συνέχεια ο Ηφαιστίων πήρε ενεργό μέρος στις εκστρατείες στη Βακτρία, στη Σογδιανή και αργότερα στην Ινδία, επικεφαλής της εμπροσθοφυλακής μαζί με τον Περδίκκα. Μάλιστα, μετά από 30 ημέρες πολιορκίας κατάφεραν να καταλάβουν την πόλη Όμφιδα (Τάξιλα ή Ταξάσιλα).
Στη μάχη του Υδάσπη εναντίον του Πώρου, ο Ηφαιστίων διοικούσε το ιππικό στην αριστερή πτέρυγα της στρατιάς του Αλέξανδρου. Στη συνέχεια μαζί με τον Περδίκκα ίδρυσαν την πόλη Οροβάτιδα στον δρόμο προς τον Ινδό ποταμό.
Αργότερα, στα Σούσα, ο Ηφαιστίων έλαβε μέρος στον ομαδικό γάμο με γυναίκες από την Περσία ενώ ο ίδιος μάλιστα, νυμφεύθηκε τη Δρυπέτη, αδελφή της γυναίκας του Αλεξάνδρου, Στατείρας. Από τα Σούσα στάλθηκε με το κυρίως τμήμα του πεζικού στον Περσικό Κόλπο και έφτασαν μαζί στα Εκβάτανα το 325 π.Χ.. Κατά τη διάρκεια αγώνων και εκτεταμένης οινοποσίας, ο Ηφαιστίωνας αρρώστησε και εμφάνισε πυρετό. Ύστερα από 7 ημέρες πέθανε σε ηλικία 31 ετών.
Μετά το θάνατό του, η σορός του μεταφέρθηκε στη Βαβυλώνα, όπου και προς τιμήν του κατασκευάστηκε μια μεγαλειώδης νεκρική πυρά.
Κατά τον Σεπτέμβριο του 2015 και σύμφωνα με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ανασκαφικής ομάδας στον Τύμβο Καστά, σχετικά τις έρευνες που διεξήγαγαν από το 2012 έως το 2014, το μνημείο κατασκευάστηκε κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα. Στην ίδια άποψη είχαν ήδη συνταχθεί νωρίτερα και άλλοι διάσημοι αρχαιολόγοι όπως η Ντόροθι Κίνγκ και ο καθηγητής ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Κύπρου κ. Θεόδωρος Μαυρογιάννης.
Δείτε εντυπωσιακά πλάνα από ελικόπτερο στον Τύμβο Καστά (τάφος της Αμφίπολης)
src src src src src src src
