Τις τελευταίες ημέρες έλαβε μεγάλη δημοσιότητα η φωτογραφία με μια αγέλη λύκων που πορεύεται στο χιονισμένο βουνό σε διάταξη. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και σε πολλές ιστοσελίδες, έγινε ευρύτατη αναπαραγωγή τόσο της συγκεκριμένης σκηνής, αλλά και του συνοδευτικού κειμένου που περιέγραφε ότι ο κάθε λύκος είχε συγκεκριμένο ρόλο και ότι η ομάδα λειτουργούσε βάσει σχεδίου.
Σύμφωνα με την περιγραφή που έγινε δημοφιλής από τη μαζική αναπαραγωγή, στην κεφαλή της πορείας εικονίζονται τα 3 (τρία) πιο ευάλωτα ηλικιωμένα άτομα, τα οποία καθορίζουν και τον ρυθμό.
Στη συνέχεια υποτίθεται ότι πορεύονται 5 (πέντε) νεαρά αρσενικά, οι «πιο ικανοί πολεμιστές», που θα επέμβουν όταν παραστεί ανάγκη. Πίσω τους βρίσκονται 11 θηλυκά, «τα ευάλωτα γυναικόπαιδα». Στη συνέχεια άλλα 5 νεαρά και υγιή αρσενικά «πολεμιστές» ως οπισθοφυλακή και τέλος ο αρχηγός της αγέλης (αρσενικό) που έτσι επιτηρεί όλη την ομάδα. Για την τεκμηρίωση αυτής της μάλλον ευφάνταστης περιγραφής απευθυνθήκαμε στην περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ και στον Επιστημονικά Υπεύθυνο για τον Λύκο δρ. Γιώργο Ηλιόπουλο. Ζητήσαμε την γνώμη του και μας είπε ότι η φωτογραφία δεν μπορεί να έχει ληφθεί στην Ελλάδα.
Διευκρίνισε ότι ο μεγαλύτερος αριθμός ατόμων αγέλης λύκων που έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας είναι τα 8 με 10 άτομα.
«Πρώτα από όλα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι η συγκεκριμένη φωτογραφία έχει να κάνει με κάποιο μέρος εκτός Ελλάδας και άρα και με ένα άλλο είδος λύκου από το δικό μας. Οι αγέλες στην Ελλάδα σπάνια ξεπερνούν τα 10 άτομα. Τα διαφορετικά είδη λύκου έχουν διαφορετικές συμπεριφορές. Επομένως, κάποια συμπεριφορά που ενδεχομένως να παρατηρείται στο είδος του λύκου πχ της Ρωσίας ή πχ της Αλάσκας, δεν σημαίνει ότι το συναντούμε στον γκρίζο λύκο που έχουμε στην Ελλάδα.»
Ο βιολόγος Γιώργος Ηλιόπουλος από την Καλλιστώ, επισημαίνει ότι τα ενήλικα – κυρίαρχα άτομα ηγούνται της πορείας και εναλλάσσονται με τα υπόλοιπα μέλη για να ξεκουράζονται.
Σε γενικές γραμμές όμως, το κυρίαρχο – αναπαραγωγικό ζευγάρι είναι αυτό που ηγείται. Δηλαδή η περιγραφή να προπορεύονται τα ευάλωτα και τα ηλικιωμένα ζώα δεν επιβεβαιώνεται από τον Έλληνα επιστήμονα. Αντιθέτως εξηγεί ότι οι λύκοι μιας αγέλης μπορούν να είναι αρκετά ανεξάρτητοι μέσα στην ομάδα και να κινηθούν μόνοι τους. Αυτό που επιβεβαιώνει ο συνεργάτης της οργάνωσης είναι ότι οι λύκοι όταν κινούνται στα χιόνια περπατούν σε μια γραμμή για εξοικονόμηση δυνάμεων.
«Το χειμώνα οι λύκοι ταξιδεύουν μαζί (όντας αγελαία ζώα), καθώς έχουν μεγαλώσει αρκετά τα μικρά της χρονιάς. Το μέγεθος της αγέλης επηρεάζεται σημαντικά (και) από το μέγεθος του επικρατέστερου θηράματος. Όσο πιο μεγάλο το θήραμα που χρησιμοποιούν (θηρεύουν) περισσότερο, τόσο μεγαλύτερες οι αγέλες. Αυτό δεν έχει να κάνει με την τακτική του κυνηγιού, αλλά με το ποσό του διαθέσιμου κρέατος. Μεγάλα θηράματα μπορούν να συντηρήσουν μεγαλύτερες αγέλες και το κρέας δεν πάει χαμένο από άλλα μικρότερα είδη (scavengers). Το μέγεθος της αγέλης εξαρτάται και από άλλους παράγοντες συμπεριλαμβανομένης και της ανθρωπογενούς θνησιμότητας. Οι λύκοι περπατούν single file , δηλαδή σε μια γραμμή στο χιόνι γιατί είναι ο ενεργειακά περισσότερο ξεκούραστος τρόπος βάδισης (πατιέται το χιόνι από το πρώτο άτομο και έτσι δεν κουράζονται τόσο τα επόμενα). Τα ενήλικα – «κυρίαρχα» άτομα ηγούνται της τελικής κατεύθυνσης-πορείας, αλλά εναλλάσσονται μεταξύ τους και με τα υπόλοιπα μέλη για να ξεκουράζονται.»
«Η κοινωνική οργάνωση των λύκων είναι πολύ ευέλικτη και δεν μπορεί εύκολα να χωρέσει σε αυστηρές ερμηνείες, στερεότυπα και γενικεύσεις. Σε γενικές γραμμές όμως, το κυρίαρχο-αναπαραγωγικό ζευγάρι (Alpha Male και Alpha Female) είναι αυτό που ηγείται, ενώ μπορεί να παρατηρούνται αλλαγές στη σύνθεση της αγέλης χρονιά με τη χρονιά, κυρίως λόγω είτε πιθανόν θανάτων και είτε και της διασποράς.»
«Πάντως, όλα αυτά που γράφονται για τη συγκεκριμένη φωτογραφία στην πραγματικότητα πολύ δύσκολα μπορεί να παρατηρηθούν στη φύση. Δεν είναι δυνατόν να παρατηρήσει κάποιος 25 λύκους από τόσο μεγάλη απόσταση και να καταλάβει με βεβαιότητα ποιο είναι το αναπαραγωγικό ζευγάρι, ποια ζώα είναι θηλυκά, ποια αρσενικά, ποια ηγούνται και ποια όχι…» «Επιπλέον, οι λύκοι κινούνται τακτικότατα και ο καθένας μόνος του, αλλά και σε μικρότερες ομάδες μέσα στην επικράτεια της αγέλης, ανεξάρτητα από το «κυρίαρχο ζευγάρι».» «Θα έλεγα ότι πιο σπάνιο είναι να πηγαίνουν όλοι μαζί. Οι λύκοι μιας αγέλης μπορεί να είναι αρκετά ανεξάρτητοι μέσα στην αγέλη (αυτά από παρατηρήσεις στην Ελλάδα με καταγραφικά και τηλεμετρία). Ο ανταγωνισμός κορυφώνεται την αναπαραγωγική περίοδο και/ή σε περιόδους όπου υπάρχει λιγότερη τροφή.»
Σημείωση: Η αρχική φωτογραφία αναγράφεται ότι είναι είναι του Chadden Hunter και προέρχεται από το ντοκιμαντέρ Frozen Planet που γυρίστηκε στο Wood Buffalo National Park στον Καναδά.
src src src src src src
