Η έφοδος της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ.) στο κτήριο της οδού Λέλας Καραγιάννη έφερε στο προσκήνιο την τραγική ιστορία της αγωνίστριας Λέλας Καραγιάννη, αλλά και την ιστορία της παλαιότερης κατάληψης στην Ελλάδα. Η αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης και αρχηγός της αντιναζιστικής οργάνωσης “Μπουμπουλίνα” Λέλα Καραγιάννη, γεννήθηκε στη Λίμνη Ευβοίας το 1898 και έζησε στην Αθήνα, όπου παντρεύτηκε έναν φαρμακοποιό και απέκτησε μαζί του 7 (επτά) παιδιά.
Την περίοδο της Κατοχής η ίδια ενεπλάκη ενεργά στην Αντίσταση κάνοντας αρχηγείο της οργάνωσης «Μπουμπουλίνας» το σπίτι της, λίγα μόλις μέτρα από το σπίτι που κατελήφθη το ’88.
Τον Ιούλιο του ’44 η Λέλα Καραγιάννη συνελήφθη από την Γκεστάπο (Gestapo) μαζί με 5 (πέντε) από τα παιδιά της. Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου όπου ύστερα από σκληρούς βασανισμούς εκτελέστηκε μαζί με άλλους 27 (είκοσι επτά) αγωνιστές της Αντίστασης, στις 8 Σεπτεμβρίου 1944.
Έξω από την κατοικία της, ιδιοκτησίας σήμερα του Δήμου Αθηναίων, αναγράφεται:
«Σ’ αυτό το σπίτι έζησε και το χρησιμοποίησε σαν αρχηγείο της η ηρωίδα της Κατοχής Λέλα Καραγιάννη, «Μπουμπουλίνα». Εκτελέστηκε στις 8.9.1944. Τιμής Ένεκεν, ο Δήμος Αθηναίων, 8-9-1987».
Κατάληψη επί 25 χρόνια
Λίγα μέτρα πιο πέρα, στο κτήριο όπου τελεί υπό κατάληψη, έζησε μέχρι το 1960 η Κεφαλλονίτισσα Μαρία Μεταξάτου, όπου μετά το θάνατό της κληροδοτήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Η ίδια επιθυμούσε να στεγαστούν σε αυτό φοιτητές άποροι κυρίως από τα νησιά του Ιονίου και δη από την Κεφαλλονιά. Ωστόσο, το κτήριο αντί να μετατραπεί σε φοιτητική εστία παρέμενε επί χρόνια αναξιοποίητο.
Το 1988 ομάδα φοιτητών αποφάσισε να καταλάβει το κτίριο. Εκείνη την εποχή στο οίκημα ζούσε η ηλικιωμένη Σοφία Ζαφειροπούλου (πληροφορίες μιλούν για την οικονόμο της Μεταξάτου), η οποία προσπαθούσε να συντηρήσει με δικά της έξοδα το κτίριο.
Στις εφημερίδες τις εποχής διαβάζουμε πως κατά την είσοδο των φοιτητών στο κτήριο η ίδια τους υποδέχτηκε με αγκαλιές δηλώνοντας «τώρα θα έχω και παρέα».
Στην ιστοσελίδα της κατάληψης αναφέρεται:
«Οι καταλήψεις κατά κύριο λόγο γίνονται σε παλαιά και εγκαταλελειμμένα κτίρια που απαιτούν μεγάλη και διαρκή προσπάθεια για να ξαναγίνουν κατοικήσιμα και να συντηρηθούν. Το κτίριο της Λέλας Καραγιάννη, που είναι η παλιότερη κατάληψη στον ελλαδικό χώρο κι από τις παλιότερες στην Ευρώπη, ήταν εγκαταλελειμμένο στη φθορά και την καταστροφή από το 1960 μέχρι το 1988.
Από τότε και για 24 (είκοσι τέσσερα) χρόνια το κατειλημμένο κτίριο χρησιμοποιείται αδιάλειπτα ως χώρος αυτοστέγασης και ως χώρος ενός πλήθους αυτοοργανωμένων πολιτικοκοινωνικών εκδηλώσεων, απαιτώντας πολύ χρόνο, συλλογική εργασία, κόπο και έξοδα για τη φροντίδα και τη συντήρησή του.
Αυτή η συνεχής φροντίδα και η απαιτητική συντήρηση του κτιρίου της κατάληψης δεν θα ήταν δυνατές για 2 (δύο) δεκαετίες και πλέον χωρίς τη πολύμορφη βοήθεια και συνεισφορά πολλών φίλων και συντρόφων»
src
Η Λέλα Καραγιάννη, μάνα επτά παιδιών, τον καιρό της Κατοχής δραστηριοποιείται και συνεργάζεται με τις λεγόμενες εθνικές οργανώσεις και το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, συλλαμβάνεται δυο φορές από τους κατακτητές και τη δεύτερη φορά ύστερα από φρικτά βασανιστήρια οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα λίγο πριν εγκαταλείψουν την Αθήνα οι Γερμανοί. Αυτό που μένει σήμερα για να μας θυμίζει όχι μόνο τα ονόματά τους αλλά την δράση τους και τη νεώτερη ιστορία μας είναι τόσο το ερειπωμένο και εγκαταλελειμμένο σπίτι της Λέλας Καραγιάννη, όσο και το κτίριο όπου την εποχή της Κατοχής βρισκόταν η Ειδική Ασφάλεια στην οποία βασανίστηκε και δολοφονήθηκε η ηρωίδα της Αντίστασης και στέλεχος του ΚΚΕ Ηλέκτρα Αποστόλου στην οδό Ελπίδος. Η Ανοιχτή Πόλη του 6ου Δημοτικού Διαμερίσματος μαζί με κατοίκους της γειτονιάς, τιμώντας τις αγωνίστριες αυτές και θέλοντας να σταματήσει η απαξίωση της ιστορικής μνήμης, ζήτησε να μετονομαστεί η οδός Ελπίδος, ένας δρόμος κοντά στην Πλατεία Βικτωρίας, σε οδό Ηλέκτρας Αποστόλου και να τοποθετηθεί αναμνηστική επιγραφή στο σημείο αυτό. Πραγματοποίησε ακόμη εκδήλωση έξω από το σπίτι της Λέλας Καραγιάννη τιμώντας το θάνατό της και ζητώντας να ξεκινήσουν άμεσα εργασίες σωτηρίας του διατηρητέου αυτού κτιρίου.